Εξελίξεις στο θέμα των καρτέλ
του Παναγιώτη Δούμα *
του Παναγιώτη Δούμα *
Καθημερινά, τόσο από τον τύπο όσο και από καταγγελίες πολιτών και επιχειρηματιών καταδεικνύεται το γεγονός ότι τρόφιμα, ποτά, γαλακτοκομικά προϊόντα, ηλεκτρικές συσκευές και οικοδομικά υλικά κυριαρχούνται από μια χούφτα μονοπωλίων. Στο εμπόριο τροφίμων το 82% του λιανικού εμπορίου μονοπωλείται από ορισμένες αλυσίδες μεγαλοκαταστημάτων. Στις ηλεκτρικές συσκευές 5 αλυσίδες κατέχουν το 50% της αγοράς και στα ηλεκτρικά είδη 6 επιχειρήσεις έχουν το 78% των λιανικών πωλήσεων. Στον δε τομέα της οικοδομής που εδώ και μήνες βρίσκεται σε ραγδαία ύφεση, οι μονοπωλιακές πρακτικές έχουν γονατίσει τόσο τις οικοδομικές επιχειρήσεις, όσο και τους εμπόρους που διακινούν τα προϊόντα μίας χούφτας εταιρειών που νέμονται όλα τα κέρδη από τον φυσικό πλούτο της χώρας μας.
Αδιαφορία του πολιτικού κόσμου πλην ΛΑ.Ο.Σ.
Την πλήρη αδιαφορία του πολιτικού κόσμου έχει εισπράξει και ο Θόδωρος Τενέζος, ο οποίος συμπληρώνει έναν μήνα απεργίας πείνας μπροστά από την Επιτροπή Ανταγωνισμού στην Πατησίων. Εξαίρεση έχει αποτελέσει ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός, ο οποίος μετά από άμεση κινητοποίηση της ΟΚΕ Εμπορίου στάθηκε δίπλα στον κ. Τενέζο, τόσο με την κατ’ ιδίαν παρουσία βουλευτών και στελεχών του όσο και με κοινοβουλευτική παρέμβαση που έγινε με γραπτή ερώτηση του βουλευτή Σερρών Ηλία Πολατίδη.
Στις 25 Φεβρουαρίου, ο κ. Πολατίδης ερώτησε γραπτώς τον Υπουργό Αναπτύξεως, κ. Χατζηδάκη αν το Υπουργείο του προτίθεται να λάβει κάποια μέτρα για την περίπτωση του κ. Τενέζου και να ζητήσει εξηγήσεις για την σχετική απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Ρώτησε, επίσης, τι μέτρα προτίθεται να λάβει για να «κτυπήσει» ουσιαστικά την νόθευση του ελευθέρου ανταγωνισμού στην αγορά από την δημιουργία καρτέλ.
Μέχρι στιγμής, απάντηση δεν έχει δοθεί, παρ’ ότι ο Υπουργός γνωρίζει πολύ καλά την υπόθεση ύστερα από επιστολή του Θόδωρου Τενέζου στις 12 Ιανουαρίου, 3 ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, κατά την οποία είχε θέσει ως θέμα προτεραιότητος την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς με πάταξη των καρτέλ. Στην επιστολή του ο Θόδωρος Τενέζος, περιγράφοντας την μεθοδευμένη καταστροφή του από το καρτέλ του χάλυβα ζητούσε την εκ μέρους του Υπουργού υποβολή αιτήματος στην Επιτροπή Ανταγωνισμού προς διερεύνηση της αποσιωπηθείσης καταγγελίας του, κατά τις διατάξεις και των άρθρων 9, παρ 1 και 24, παρ. 1 του ν. 703/77.
Εντείνονται οι πιέσεις στην απερχόμενη Επιτροπή Ανταγωνισμού
Αίσθηση προκάλεσαν τα δημοσιεύματα στην «Καθημερινή» της 6ης και 8ης Μαρτίου, τα οποίο αναφέρουν ότι «η κύρια κατηγορία που δέχεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι ότι η διερεύνηση των υποθέσεων χρονίζει επικίνδυνα με συνέπεια αφενός τη διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα αντιανταγωνιστικών συμπεριφορών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και αφετέρου την ετεροχρονισμένη τιμωρία των επιχειρήσεων που παραβιάζουν το δίκαιο του ανταγωνισμού» (8/3). Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται μνεία και στην περίπτωση του Θόδωρου Τενέζου, ως ένα από τα βασικά ανοικτά μέτωπα που έχει η απερχόμενη επιτροπή. Δύο μέρες νωρίτερα στην ίδια εφημερίδα είχε αναφερθεί ότι ως προς το καρτέλ του χάλυβα «οι δυσκολίες που είχε συναντήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού αρχικά, πλέον ξεπεράστηκαν και πλέον στη διάθεσή της βρίσκονται όλοι οι σκληροί δίσκοι όλων των εταιρειών -και κυρίως των τριών μεγάλων- που εμπλέκονται στην υπόθεση».
Να θυμίσουμε ότι όπως είχαμε γράψει προ δύο εβδομάδων η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε διενεργήσει έρευνα στις ελληνικές χαλυβουργίες από τον περασμένο Ιούνιο. Ως εκ τούτου, οι σκληροί δίσκοι βρίσκονται στα χέρια της από τότε. Εύλογα, αναρωτιόμαστε, ποιες είναι οι δυσκολίες στις οποίες αναφέρεται, που την εμπόδισαν να ελέγξει το περιεχόμενό τους;
Παρ’ ότι από πλευράς ΜΜΕ το θέμα έχει υποβαθμισθεί σε επίπεδο πρωινών εκπομπών, ραδιοφωνικών παραγωγών, κάποιων blogs και μικρής εμβελείας τηλεοπτικών σταθμών, το διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο BBC αφιέρωσε την περασμένη Δευτέρα ολόκληρο ρεπορτάζ σχετικά με την υπόθεση του Θοδωρή Τενέζου και τις καταγγελίες του για το καρτέλ χάλυβα.
Την ίδια ημέρα ο Υφυπουργός Αναπτύξεως, κ. Γεώργιος Βλάχος σε τοποθέτησή του στην Βουλή δήλωνε στις 9 Μαρτίου ότι «η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν πρέπει να κυνηγάει κάθε μικρή υπόθεση, αλλά πρέπει να ασχολείται με τα λίγα ουσιαστικά θέματα, που οι αποφάσεις τους θα σηματοδοτούν –αν θέλετε- μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για όλη την αγορά. Και θα καλούν τον κάθε έναν που λειτουργεί στην αγορά να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του. Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι έχουμε την πολιτική βούληση να κτυπήσουμε τις παθογένειες της αγοράς». Δύο μέρες αργότερα, την Τετάρτη, φωτογράφιζε με δήλωσή του μεγάλη ελληνική βιομηχανία, η οποία τον εκβιάζει με απολύσεις αν δεν σταματήσει τις όποιες πιέσεις του προς αυτήν.
Τέλος, την Τετάρτη ο Υπουργός Αναπτύξεως, κ. Χατζηδάκης, προαναγγέλλοντας νέο νομοσχέδιο, δήλωνε ότι «δεν θέλει να ανεχθεί άλλο καθυστερήσεις στο έργο της Επιτροπής, δηλαδή να υπάρχουν καταγγελίες φέτος και εκδίκασή τους μετά από 4, 5 ή 6 χρόνια». Σύμφωνα με «Τα Νέα» (11/3) επισήμανε, ακόμη, ότι «όσοι εμπλέκονται με καρτέλ, μετά από το νέο νομοσχέδιο, θα έχουν να φοβούνται πολύ περισσότερο». Απαξίωσε έμμεσα, μάλιστα, την σύνθεση της απερχομένης συνθέσεως της Επιτροπής, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η κυβέρνηση δεν θέλει απλά και μόνο να διορίσει μια νέα Επιτροπή με πρόσωπα υψηλού κύρους, αλλά να εφαρμόσει και εδώ συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς κανόνες, που θα επιτρέψουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού να λειτουργεί γρήγορα και αποτελεσματικά».
Αναπάντητα ερωτήματα
Δεδομένου, λοιπόν, ότι η παρούσα Επιτροπή δεν χαίρει κάποιου κύρους, τίθεται το ερώτημα γιατί εξακολουθεί να βρίσκεται στην θέση της, αφού η θητεία της θα έπρεπε να έχει λήξει από τον Ιανουάριο. Μήπως, επειδή κάποιοι μαζί με την απόλυτη απαξίωση θέλουν να της φορτώσουν και το κλείσιμο κάποιων υποθέσεων που αποτελούν αγκάθι για τις σχέσεις της κυβερνήσεως με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα; Μήπως μία τέτοια υπόθεση είναι και αυτή του Θόδωρου Τενέζου, ο οποίος στην εκπομπή του Προέδρου της Νεολαίας ΛΑ.Ο.Σ. Γιάννη Παναγιωτακόπουλου στον ραδιοφωνικό σταθμό ΡΑΔΙΟ-ΑΣΤΥ κατήγγειλε ότι οι χαλυβουργίες πουλούν στην Ελλάδα με τιμές κατά 30-40% υψηλότερες από αυτές που εξάγουν;
Το βέβαιο είναι ότι η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου της χώρας μας είναι αρκετά χοντρόπετση για να ενοχληθεί ή να συγκινηθεί από κάποιον που έχοντας εξαντλήσει τα ένδικα μέσα αποφάσισε βάζοντας σε κίνδυνο την ζωή του να καταδείξει το πρόβλημα των καρτέλ. Όσοι εμμένουν στο να σφυρίζουν αδιάφορα, αρνούνται ουσιαστικά να δώσουν απάντηση σε ένα βασικό ερώτημα: Είναι δυνατόν σε μία ελεύθερη οικονομία να υπάρχουν οροφές για τις επιχειρηματικές φιλοδοξίες ενός νέου και εργατικού ατόμου; Ας απαντήσουν οι ιερείς της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας που έσυραν την Ελλάδα στην τραγική περιπέτεια που βιώνει σήμερα.
Αδιαφορία του πολιτικού κόσμου πλην ΛΑ.Ο.Σ.
Την πλήρη αδιαφορία του πολιτικού κόσμου έχει εισπράξει και ο Θόδωρος Τενέζος, ο οποίος συμπληρώνει έναν μήνα απεργίας πείνας μπροστά από την Επιτροπή Ανταγωνισμού στην Πατησίων. Εξαίρεση έχει αποτελέσει ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός, ο οποίος μετά από άμεση κινητοποίηση της ΟΚΕ Εμπορίου στάθηκε δίπλα στον κ. Τενέζο, τόσο με την κατ’ ιδίαν παρουσία βουλευτών και στελεχών του όσο και με κοινοβουλευτική παρέμβαση που έγινε με γραπτή ερώτηση του βουλευτή Σερρών Ηλία Πολατίδη.
Στις 25 Φεβρουαρίου, ο κ. Πολατίδης ερώτησε γραπτώς τον Υπουργό Αναπτύξεως, κ. Χατζηδάκη αν το Υπουργείο του προτίθεται να λάβει κάποια μέτρα για την περίπτωση του κ. Τενέζου και να ζητήσει εξηγήσεις για την σχετική απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Ρώτησε, επίσης, τι μέτρα προτίθεται να λάβει για να «κτυπήσει» ουσιαστικά την νόθευση του ελευθέρου ανταγωνισμού στην αγορά από την δημιουργία καρτέλ.
Μέχρι στιγμής, απάντηση δεν έχει δοθεί, παρ’ ότι ο Υπουργός γνωρίζει πολύ καλά την υπόθεση ύστερα από επιστολή του Θόδωρου Τενέζου στις 12 Ιανουαρίου, 3 ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, κατά την οποία είχε θέσει ως θέμα προτεραιότητος την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς με πάταξη των καρτέλ. Στην επιστολή του ο Θόδωρος Τενέζος, περιγράφοντας την μεθοδευμένη καταστροφή του από το καρτέλ του χάλυβα ζητούσε την εκ μέρους του Υπουργού υποβολή αιτήματος στην Επιτροπή Ανταγωνισμού προς διερεύνηση της αποσιωπηθείσης καταγγελίας του, κατά τις διατάξεις και των άρθρων 9, παρ 1 και 24, παρ. 1 του ν. 703/77.
Εντείνονται οι πιέσεις στην απερχόμενη Επιτροπή Ανταγωνισμού
Αίσθηση προκάλεσαν τα δημοσιεύματα στην «Καθημερινή» της 6ης και 8ης Μαρτίου, τα οποίο αναφέρουν ότι «η κύρια κατηγορία που δέχεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι ότι η διερεύνηση των υποθέσεων χρονίζει επικίνδυνα με συνέπεια αφενός τη διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα αντιανταγωνιστικών συμπεριφορών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και αφετέρου την ετεροχρονισμένη τιμωρία των επιχειρήσεων που παραβιάζουν το δίκαιο του ανταγωνισμού» (8/3). Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται μνεία και στην περίπτωση του Θόδωρου Τενέζου, ως ένα από τα βασικά ανοικτά μέτωπα που έχει η απερχόμενη επιτροπή. Δύο μέρες νωρίτερα στην ίδια εφημερίδα είχε αναφερθεί ότι ως προς το καρτέλ του χάλυβα «οι δυσκολίες που είχε συναντήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού αρχικά, πλέον ξεπεράστηκαν και πλέον στη διάθεσή της βρίσκονται όλοι οι σκληροί δίσκοι όλων των εταιρειών -και κυρίως των τριών μεγάλων- που εμπλέκονται στην υπόθεση».
Να θυμίσουμε ότι όπως είχαμε γράψει προ δύο εβδομάδων η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε διενεργήσει έρευνα στις ελληνικές χαλυβουργίες από τον περασμένο Ιούνιο. Ως εκ τούτου, οι σκληροί δίσκοι βρίσκονται στα χέρια της από τότε. Εύλογα, αναρωτιόμαστε, ποιες είναι οι δυσκολίες στις οποίες αναφέρεται, που την εμπόδισαν να ελέγξει το περιεχόμενό τους;
Παρ’ ότι από πλευράς ΜΜΕ το θέμα έχει υποβαθμισθεί σε επίπεδο πρωινών εκπομπών, ραδιοφωνικών παραγωγών, κάποιων blogs και μικρής εμβελείας τηλεοπτικών σταθμών, το διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο BBC αφιέρωσε την περασμένη Δευτέρα ολόκληρο ρεπορτάζ σχετικά με την υπόθεση του Θοδωρή Τενέζου και τις καταγγελίες του για το καρτέλ χάλυβα.
Την ίδια ημέρα ο Υφυπουργός Αναπτύξεως, κ. Γεώργιος Βλάχος σε τοποθέτησή του στην Βουλή δήλωνε στις 9 Μαρτίου ότι «η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν πρέπει να κυνηγάει κάθε μικρή υπόθεση, αλλά πρέπει να ασχολείται με τα λίγα ουσιαστικά θέματα, που οι αποφάσεις τους θα σηματοδοτούν –αν θέλετε- μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για όλη την αγορά. Και θα καλούν τον κάθε έναν που λειτουργεί στην αγορά να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του. Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι έχουμε την πολιτική βούληση να κτυπήσουμε τις παθογένειες της αγοράς». Δύο μέρες αργότερα, την Τετάρτη, φωτογράφιζε με δήλωσή του μεγάλη ελληνική βιομηχανία, η οποία τον εκβιάζει με απολύσεις αν δεν σταματήσει τις όποιες πιέσεις του προς αυτήν.
Τέλος, την Τετάρτη ο Υπουργός Αναπτύξεως, κ. Χατζηδάκης, προαναγγέλλοντας νέο νομοσχέδιο, δήλωνε ότι «δεν θέλει να ανεχθεί άλλο καθυστερήσεις στο έργο της Επιτροπής, δηλαδή να υπάρχουν καταγγελίες φέτος και εκδίκασή τους μετά από 4, 5 ή 6 χρόνια». Σύμφωνα με «Τα Νέα» (11/3) επισήμανε, ακόμη, ότι «όσοι εμπλέκονται με καρτέλ, μετά από το νέο νομοσχέδιο, θα έχουν να φοβούνται πολύ περισσότερο». Απαξίωσε έμμεσα, μάλιστα, την σύνθεση της απερχομένης συνθέσεως της Επιτροπής, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η κυβέρνηση δεν θέλει απλά και μόνο να διορίσει μια νέα Επιτροπή με πρόσωπα υψηλού κύρους, αλλά να εφαρμόσει και εδώ συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς κανόνες, που θα επιτρέψουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού να λειτουργεί γρήγορα και αποτελεσματικά».
Αναπάντητα ερωτήματα
Δεδομένου, λοιπόν, ότι η παρούσα Επιτροπή δεν χαίρει κάποιου κύρους, τίθεται το ερώτημα γιατί εξακολουθεί να βρίσκεται στην θέση της, αφού η θητεία της θα έπρεπε να έχει λήξει από τον Ιανουάριο. Μήπως, επειδή κάποιοι μαζί με την απόλυτη απαξίωση θέλουν να της φορτώσουν και το κλείσιμο κάποιων υποθέσεων που αποτελούν αγκάθι για τις σχέσεις της κυβερνήσεως με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα; Μήπως μία τέτοια υπόθεση είναι και αυτή του Θόδωρου Τενέζου, ο οποίος στην εκπομπή του Προέδρου της Νεολαίας ΛΑ.Ο.Σ. Γιάννη Παναγιωτακόπουλου στον ραδιοφωνικό σταθμό ΡΑΔΙΟ-ΑΣΤΥ κατήγγειλε ότι οι χαλυβουργίες πουλούν στην Ελλάδα με τιμές κατά 30-40% υψηλότερες από αυτές που εξάγουν;
Το βέβαιο είναι ότι η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου της χώρας μας είναι αρκετά χοντρόπετση για να ενοχληθεί ή να συγκινηθεί από κάποιον που έχοντας εξαντλήσει τα ένδικα μέσα αποφάσισε βάζοντας σε κίνδυνο την ζωή του να καταδείξει το πρόβλημα των καρτέλ. Όσοι εμμένουν στο να σφυρίζουν αδιάφορα, αρνούνται ουσιαστικά να δώσουν απάντηση σε ένα βασικό ερώτημα: Είναι δυνατόν σε μία ελεύθερη οικονομία να υπάρχουν οροφές για τις επιχειρηματικές φιλοδοξίες ενός νέου και εργατικού ατόμου; Ας απαντήσουν οι ιερείς της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας που έσυραν την Ελλάδα στην τραγική περιπέτεια που βιώνει σήμερα.
* Ο Παναγιώτης Δούμας είναι μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Αττικής και της ΟΚΕ Εμπορίου του ΛΑ.Ο.Σ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 14ης Μαρτίου 2009 της εφημερίδας Ελεύθερος Κόσμος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου